Sociale vergelijking

Eén van de redenen waarom Buunk werd benoemd betrof zijn bijdrage aan de theorie over de sociale vergelijking. Mensen spiegelen zich graag aan anderen, het liefst aan mensen met wie we ons verwant voelen. Of ook letterlijk: aan wie we verwant zijn. Zo blijkt dat mensen voor hun bezoek aan de dokter hun klachten al voorgelegd hebben aan vrienden of familie. Wat vind jij, zal ik even bij de huisarts langsgaan?

Niet alleen bij het maken van een keuze of het bepalen van de ernst van klachten vergelijken mensen zich met anderen. Ook wanneer het welbevinden wordt bedreigd, bijvoorbeeld bij kanker, kunnen mensen zich confronteren met anderen. Wills zei dat mensen hun stemming kunnen opkrikken door te kijken naar anderen die er slechter aan toe zijn dan zij zelf. Dit wordt de neerwaartse vergelijking genoemd, in het engels downward comparison.

Wanneer mensen kijken naar anderen met wie het slechter gaat, benadrukken ze het verschil, en dat helpt om je beter te voelen. Wanneer mensen kijken naar anderen met wie het beter gaat, zoeken ze vooral de overeenkomst. Ze identificeren zich met die ander, en trekken zich op aan de ander. Voorbeelden nodigen uit tot navolging. Het gras van de buren